Συχνές ερωτήσεις για την πολυδοκανόλη & τη σκληροθεραπεία

4. Πρέπει η σκληροθεραπεία να εφαρμόζεται σε ασθενείς που πάσχουν από νεφρική ανεπάρκεια;

Η σκληροθεραπεία αποτελεί μια θεραπευτική διαδικασία που απαιτεί προσεκτική αξιολόγηση, ιδίως όταν αναφέρεται σε ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια.

Η νεφρική ανεπάρκεια δεν αναφέρεται ως αντενδείξη για τη σκληροθεραπεία. Ωστόσο, υπάρχουν καταστάσεις όπου η σκληροθεραπεία δεν συνίσταται, όπως σε περιπτώσεις οξείας και σοβαρής συστηματικής νόσου ή σε περιπτώσεις πολύ κακής γενικής υγείας.

Μελέτες σε ζώα έχουν αναφέρει πιθανές ιστολογικές αλλαγές στα νεφρά μετά από επανειλημμένη έγχυση υψηλών δόσεων POL. Ωστόσο, δεν υπάρχουν αρκετές μελέτες σε ανθρώπους για την επίδραση της POL στη νεφρική λειτουργία.

Επομένως, για ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου και σαφώς επηρεασμένη νεφρική λειτουργία, δεν συνίσταται η εφαρμογή σκληροθεραπείας.

Η τελική απόφαση πρέπει να ληφθεί με βάση μια προσεκτική ανάλυση του κινδύνου έναντι του οφέλους και θα πρέπει να είναι αποτέλεσμα της κλινικής αξιολόγησης από τον θεράποντα ιατρό.

Η σκληροθεραπεία, δεν συστήνεται σε ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου για αισθητικούς λόγους.

Αντιθέτως, σε περιπτώσεις πολύ σοβαρής φλεβικής ανεπάρκειας, η σχέση ωφέλειας έναντι κινδύνου μπορεί να τείνει υπέρ της σκληροθεραπείας.

Κατά συνέπεια, η τελική απόφαση θα πρέπει να βασίζεται στην προσεκτική αξιολόγηση και εκτίμηση του θεράποντα ιατρού.

5. Πρέπει η σκληροθεραπεία να εφαρμόζεται σε ασθενείς που πάσχουν από κίρρωση του ήπατος;

Ούτε η κίρρωση του ήπατος δεν θεωρείται αποκλειστική αντένδειξη για τη σκληροθεραπεία, όμως υπάρχουν περιστάσεις όπου η εκτέλεση αυτής της θεραπείας δεν συνιστάται.

Συγκεκριμένα, η σκληροθεραπεία δεν προτείνεται σε περιπτώσεις ασθενών με οξεία, σοβαρή συστηματική νόσο ή πολύ κακή γενική υγεία.

Μελέτες σε πειραματόζωα έχουν παρουσιάσει ορισμένες ενδείξεις για πιθανές ιστολογικές αλλοιώσεις στο ήπαρ και αύξηση των ηπατικών ενζύμων μετά από επανειλημμένη χορήγηση της POL. Ωστόσο, δεν υπάρχουν αρκετές μελέτες σε ανθρώπους που να ερευνούν την επίδραση της POL στην ηπατική λειτουργία.

Συνεπώς, για ασθενείς με προχωρημένο στάδιο κίρρωσης και σαφή διαταραχή της ηπατικής λειτουργίας, η εφαρμογή της σκληροθεραπείας δεν συνιστάται.

Η τελική απόφαση πρέπει να βασιστεί σε μια λεπτομερή ανάλυση του κινδύνου έναντι του οφέλους από τον ιατρό. Επιπλέον, δεν συνιστάται η σκληροθεραπεία για αισθητικούς λόγους σε ασθενείς με προχωρημένη κίρρωση του ήπατος.

Βέβαια, σε περιπτώσεις πολύ σοβαρής φλεβικής ανεπάρκειας, η σχέση ωφέλειας έναντι κινδύνου μπορεί να κλίνει προς την υποστήριξη της σκληροθεραπείας.

Σε κάθε περίπτωση είναι σημαντικό να γίνει αντιληπτό ότι  η τελική απόφαση λαμβάνεται από τον θεράποντα ιατρό, λαμβάνοντας υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά και τις ανάγκες κάθε ασθενούς.

6. Γιατί είναι σημαντικό το βάδισμα αμέσως μετά τη σκληροθεραπεία;

Ο σκληρυντικός παράγοντας αραιώνεται στο αίμα, άμεσα κατά την έγχυση. Το σκληρυντικό αραιώνεται περαιτέρω με το αίμα, καθώς διαχέεται ή ρέει μακριά από το σημείο της έγχυσης.

Κανονικά, θα πρέπει να διαλύεται κάτω τα επίπεδα της δραστικής συγκεντρώσεώς του φθάνοντας στο εν τω βάθει φλεβικό σύστημα.

Ως προληπτικό μέτρο για την αποφυγή της εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση, ο ασθενής επιβάλλεται να περπατήσει αμέσως μετά τη σκληροθεραπεία για 30 λεπτά.

Αυτό συνίσταται γιατί η κίνηση – σύσπαση των μυών της γαστροκνημίας παράγει μια ταχεία ροή του αίματος εντός και διαμέσου του εν τω βάθει φλεβικού συστήματος, η οποία  αραιώνει και απομακρύνει κάθε σκληρυντική ουσία που θα μπορούσε να έχει εισέλθει στην εν λόγω περιοχή.

7. Είναι η πολυδοκανόλη ένα τοπικό αναισθητικό;

Η POL είναι ένα τοπικό αναισθητικό με διαφορετική δομή σε σχέση με άλλα τοπικά αναισθητικά. Παρότι διαφέρει στη δομή της, έχει κοινά χαρακτηριστικά με τα υπόλοιπα αναισθητικά.

Εάν ένας ασθενής παρουσιάζει αλλεργική αντίδραση σε άλλα τοπικά αναισθητικά, δεν μπορεί να αποκλειστεί το γεγονός ότι ο ασθενής αντιδρά στην POL, αλλά η αντίθετη αντίδραση είναι απίθανη.

Όπως και τα άλλα τοπικά αναισθητικά, η POL δρά μπλοκάροντας τα κανάλια νατρίου, προκαλώντας έτσι μια αναστρέψιμη καταστολή της νευρικής αγωγιμότητας. Η αγωγιμότητα των ηλεκτρικών ώσεων ακολουθεί έναν παρόμοιο μηχανισμό στα περιφερικά νεύρα, το κεντρικό νευρικό σύστημα και την καρδιά.

Συνεπώς, οι επιδράσεις των τοπικών αναισθητικών δεν δρούν κατ’αποκλειστικότητα για την μεταβίβαση σήματος σε περιφερικά νεύρα. Έτσι, ενδέχεται να εμφανιστούν παρενέργειες στο κεντρικό νευρικό  σύστημα και στην καρδιά.

Ωστόσο, οι ανεπιθύμητες παρενέργειες συνήθως εμφανίζονται μόνο σε επίπεδα πλάσματος, τα οποία σπάνια προσεγγίζονται μετά από την σκληροθεραπεία.

8. Παρουσιάζουν οι ασθενείς αλλεργικές αντιδράσεις στο Polidocanol;

Όπως και τα άλλα σκληρυντικά διαλύματα, έτσι και η Πολυδοκανόλη  μπορεί να προκαλέσει αλλεργική αντίδραση.

Οι αλλεργικές αντιδράσεις (αναφυλακτικό σοκ, αγγειοοίδημα, ουρτηκάρια, ασθματική προσβολή) αποτελούν πολύ σπάνιες ανεπιθύμητες ενέργειες (<0,01%). Οι περισσότερες αναφέρονται σε βαγοτονικά επεισόδια, άλλες αναπόδεικτες αλλεργικές αντιδράσεις ή ουρτηκάρια.

Σοβαρές περιπτώσεις αναφυλαξίας έχουν αναφερθεί σε μεμονωμένες περιπτώσεις. Ο θεράπων ιατρός θα πρέπει να είναι προετοιμασμένος για λήψη επειγόντων μέτρων.

Τα πιο χαρακτηριστικά συμπτώματα της αναφυλαξίας περιλαμβάνουν:

●      Κνίδωση

●      Πρήξιμο του λαιμού, των χειλιών, της γλώσσα, ή της περιοχής των ματιών

●      Δυσκολία στην αναπνοή ή την κατάποση

●      Μεταλλική γεύση ή φαγούρα στο στόμα

●      Γενικευμένη έξαψη, κνησμό ή ερυθρότητα του δέρματος

●      Κοιλιακές κράμπες, ναυτία, εμετό ή διάρροια

●      Αυξημένο καρδιακό ρυθμό, αιφνίδια μείωση της αρτηριακής πίεσης (ωχρότητα)

●      Αιφνίδια αίσθηση αδυναμίας, άγχος

9. Είναι το άσθμα μια σχετική αντένδειξη για την σκληροθεραπεία;

Στο γερμανικό φυλλάδιο οδηγιών το βρογχικό άσθμα αποτελεί σχετική αντένδειξη. Επιπλέον, το άσθμα (ασθματική κρίση) αναφέρεται ως μια πολύ σπάνια παρενέργεια.

Στη βάση δεδομένων εντοπίστηκαν αρκετές αναφορές περιστατικών που αφορούν ασθματικές κρίσεις, βρογχόσπασμο και βρογχικές αποφράξεις μετά από σκληροθεραπεία.

Χωρίς καμία αμφιβολία, οι ασθενείς που πάσχουν από άσθμα έχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις (συμπεριλαμβανομένου του άσθματος) μετά τη σκληροθεραπεία. Ως εκ τούτου, ορθώς αναφέρεται ως σχετική αντένδειξη.

Συνοψίζοντας, ο θεράπων ιατρός είναι εκείνος που έπειτα από μια ανάλυση κινδύνου‐οφέλους θα λάβει την καταλληλότερη απόφαση για τον ασθενή.

10. Ποιοι είναι οι παράγοντες που προδιαθέτουν σε υπερμελάχρωση μετά την σκληροθεραπεία;

Προδιαθεσικοί παράγοντες για την μελάχρωση:

●      Εγγενής ευθραυστότητα αγγείων

●      Εγγενείς ανωμαλίες στην αποθήκευση σιδήρου ή / και των μηχανισμών μεταφοράς

●      Πιο συχνή σε ασθενείς με σκούρα μαλλιά και σκουρόχρωμο δέρμα

●      Πιο συχνή σε ασθενείς που λαμβάνουν συμπληρώματα σιδήρου κατά τη διάρκεια της θεραπείας

●      Ορισμένα φάρμακα, όπως η μινοκυκλίνη

11. Πώς μπορεί να αποτραπεί η υπερμελάχρωση μετά την σκληροθεραπεία;

Ο τύπος και η συγκέντρωση του σκληρυντικού επηρεάζουν :

●      Τον βαθμό της ενδοθηλιακής καταστροφής και της επακόλουθης φλεγμονής.

●      Την εξαγγείωση των ερυθρών αιμοσφαιρίων

●      Και ως εκ τούτου, την ανάπτυξη της υπέρμελάγχρωσης

Η σκληροθεραπεία θα πρέπει να παράγει περιορισμένες φλεγμονώδεις αντιδράσεις και να μην οδηγήσει σε πλήρη καταστροφή των τοιχωμάτων των αγγείων. Έτσι, ο γιατρός θα πρέπει να χρησιμοποιήσει την ελάχιστη αποτελεσματική συγκέντρωση σκληρυντικού και να αποφεύγει μεγάλες ποσότητες.

Η βέλτιστη τεχνική είναι απαραίτητη για την πρόληψη της υπερμελάγχρωσης. Πιο συγκεκριμένα :

●      Αποφύγετε την υπερβολική πίεση από ενδοαγγειακή έγχυση / ένεση με ελάχιστη πίεση (μία σύριγγα με μεγάλη ακτίνα προκαλεί λιγότερη πίεση)

●      Να είστε προσεκτικοί με τον αφρό: ο αφρός είναι ισχυρότερος από ό, τι το υγρό σκληρυντικό και ως εκ τούτου υπάρχει η πιθανότητα να προκαλέσει υπερμελάχρωση

Η θεραπεία, όπου υπάρχει παλινδρόμηση (reflux), κατευθύνεται από το κέντρο προς την περιφέρεια. Γι’ αυτό συνίστανται τα παρακάτω:

●      Χρήση  ειδικών καλτσών ή επιδέσμων συμπίεσης μετά την σκληροθεραπεία

●      Αποφυγή σε έκθεση ακτινών UV μετά την σκληροθεραπεία

12. Τι είναι η μικροθρομβοεκτομή;

Η υπερμελάχρωση μειώνεται με αφαίρεση των μικροθρόμβων μετά την σκληροθεραπεία.

Όλες οι εστίες πρέπει να αφαιρούνται το νωρίτερο την πρώτη  εβδομάδα και έως και δύο μήνες μετά τη σκληροθεραπεία.

Οι μικροθρόμβοι απομακρύνονται καλύτερα μέσω μιας μικρής τομής που γίνεται με μία βελόνα 21 G.

13. Ποιες είναι οι αιτίες της δερματικής νέκρωσης μετά από τη σκληροθεραπεία;

Η δερματική νέκρωση ανήκει στις σπάνιες παρενέργειες μετά τη σκληροθεραπεία των κιρσών (<1%).

Αυτή μπορεί να συμβεί με την έγχυση κάθε σκληρυντικού παράγοντα και δεν οφείλεται απαραίτητα σε λάθος του γιατρού.

 Η νέκρωση μπορεί να είναι το αποτέλεσμα:

●      Εξαγγείωσης του σκληρυντικού διαλύματος σε περιαγγειακό ιστό (περι‐αγγειακή έγχυση, διαρροή από το αγγείο κατά την έγχυση, απόθεση σκληρυντικού παράγοντα στον ιστό κατά την απομάκρυνση της βελόνας)

●      Ταχείας έγχυσης μεγάλου όγκου με πίεση

●      Υπερβολικής πίεσης στο δέρμα που προκαλείται από τις τεχνικές συμπίεσης

●      Αντιδραστικού (αρτηριακού) αγγειοσπασμού

14. Αποτελούν οι αντιπηκτικές θεραπείες αντένδειξη για την σκληροθεραπεία;

Η αντιπηκτική θεραπεία δεν αποτελεί αντένδειξη για την σκληροθεραπεία. Ωστόσο, οι απόψεις των ειδικών διίστανται.

Κάποιοι δεν διακρίνουν κανένα απολύτως μειονέκτημα στα θεραπευτικά αποτελέσματα της σκληροθεραπείας. Παράλληλα, άλλοι πιστεύουν ότι η δύναμη του σκληρυντικού μπορεί να μειωθεί, προκαλώντας μειωμένη δυνατότητα σχηματισμού θρόμβων, ενώ άλλοι τη θεωρούν ως μια σχετική αντένδειξη.

Ο ειδικός εμπειρογνώμονας της  Kreussler στη Γερμανία, ο καθηγητής Δρ. Eberhard Rabe, εφαρμόζει τη σκληροθεραπεία υπό αντιπηκτική αγωγή χωρίς κάποιο πρόβλημα.

Σε περιπτώσεις μη-θρομβωτικών καταστάσεων, η αντιπηκτική αγωγή δεν θεωρείται εμπόδιο, αν και το πραγματικό ζήτημα μπορεί να οφείλεται σε βασική προϊούσα προθρομβωτική ασθένεια.

Βέβαια, είναι απαραίτητο να λαμβάνεται μια επιπλέον προστασία λόγω της αυξημένης τάσης αιμορραγίας, αλλά αυτό αποτελεί κοινό πρωτόκολλο για όλες τις επεμβάσεις που σχετίζονται με το δέρμα.

15. Μπορώ να αποθηκεύσω την πολυδοκανόλη στο ψυγείο;

Αν και δεν υπάρχει κανένας λόγος αποθήκευσης της POL στο ψυγείο, μπορείτε να την αποθηκεύσετε (4‐8 ° C) χωρίς να υποστεί καμία φθορά. Η ποιότητα της POL δεν επηρεάζεται ακόμη και εάν αποθηκεύεται σε πιο χαμηλές θερμοκρασίες (ακόμα και κάτω από το μηδέν).

Βέβαια, στη περίπτωση ψύξης του προϊόντος μπορεί να χρησιμοποιηθεί μετά από αναθέρμανση, σε θερμοκρασία δωματίου.

16. Ποια βελόνα πρέπει να χρησιμοποιείται για τη σκληροθεραπεία;

Μήκος βελόνας (cm) Διάμετρος βελόνας (mm)
 GSV 3.0 ‐ 4.0 0.8 (21 g)
 SSV 3.0 – 4.0 0,6 ‐ 0,8 (21‐23 G)
 Tributaries 1.6 ‐ 2.5 0,5 ‐ 0,6 (23‐25 G)
 Reccurent Varicose Veins 2 5 ‐ 3 5 0 6 ‐ 0 7 (22 ‐ 23G)
 Perforating Veins 3.0 0.6‐0.7 (22‐23 G)
 Reticular Veins 1.6 0,4 ‐ 0,5 (25 ‐ 27 G)
 Spider Veins 1.3 ‐ 1.6 0,3 ‐ 0,4 (27 ‐ 30 G)

17. Πρέπει η σκληροθεραπεία να εφαρμόζεται σε ασθενείς με θρομβοφιλία ;

Η θρομβοφιλία αποτελεί παράγοντα υψηλού κινδύνου για την ανάπτυξη θρομβοεμβολικών επεισοδίων. Λόγω του υψηλού κινδύνου για επαναλαμβανόμενα επεισόδια θρομβοεμβολών συνιστάται σε αυτούς τους ασθενείς μια αντιθρομβωτική θεραπεία.

Η σκληροθεραπεία των κιρσών αντενδείκνυται αυστηρά σε ασθενείς με θρομβοεμβολικές νόσους και με υψηλό κίνδυνο θρόμβωσης (π.χ. ασθενείς με διαγνωσμένη κληρονομική θρομβοφιλία ή με πολλαπλούς παράγοντες κινδύνου, όπως χρήση των ορμονικών αντισυλληπτικών , θεραπεία υποκατάστασης, παχυσαρκία , κάπνισμα, παρατεταμένες περιόδοι ακινησίας).

Συνοψίζοντας, η διαγνωσμένη θρομβοφιλία αποτελεί αντένδειξη για τη σκληροθεραπεία και ο κίνδυνος των θρομβοεμβολικών επεισοδίων αυξάνεται μετά από τη σκληροθεραπεία.

Οι εκτεταμένοι κιρσοί αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης βαθιάς φλεβικής θρόμβωσης (DVT). Η σκληροθεραπεία, που αφαιρεί τους κιρσούς, μπορεί να μειώσει αυτόν τον κίνδυνο και, σε ορισμένες περιπτώσεις, να κάνει τη θεραπεία αξίζουσα αναφοράς, μετατρέποντας την ισορροπία κινδύνου/οφέλους υπέρ της θεραπείας. Είναι σημαντικός ο ασθενής να ενημερωθεί για τον υψηλότερο κίνδυνο που συνδέεται με την κατάστασή του.

18. Πρέπει να εφαρμόζεται συμπίεση μετά τη σκληροθεραπεία;

Σύμφωνα με το γερμανικό φυλλάδιο οδηγιών, ένας σφιχτός επίδεσμος συμπίεσης ή η ελαστική κάλτσα πρέπει να εφαρμόζεται μετά την σκληροθεραπεία.

Η διάρκεια που θα πρέπει να φοράει κανείς συμπιεστικά κάλτσες μετά από σκληροθεραπεία εξαρτάται από το είδος των φλεβικών προβλημάτων:

• Για αραιά ή διάσπαρτα αραχνοειδή φλέβες, συνήθως προτείνεται η χρήση συμπιεστικών καλτσών για τουλάχιστον 2-3 ημέρες.
• Για τις μικρές και δικτυωτές φλέβες, συνήθως πρέπει να φοράτε συμπιεστικά για τουλάχιστον 5-7 ημέρες.
• Για προβλήματα μεσαίου μεγέθους ή έντονη φλεβίτιδα, η συμπίεση μπορεί να χρειαστεί για 3-5 εβδομάδες.
• Σε περιπτώσεις εκτεταμένων φλεβικών προβλημάτων, μπορεί να χρειαστεί να φοράτε συμπιεστικά για αρκετούς μήνες.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ορισμένες χώρες όπως η Γαλλία και η Ιταλία δεν εφαρμόζουν τη συμπίεση συστηματικά.

Τα πλεονεκτήματα της συμπίεσης περιλαμβάνουν τη μείωση του κινδύνου θρόμβωσης και επανασηραγγοποίησης. Επιπλέον, η συμπίεση ενισχύει την  αποτελεσματικότητα της σκληροθεραπείας, και ταυτόχρονα μειώνει τις ανεπιθύμητες ενέργειες όπως υπερμελάχρωση, φλεγμονή ή θρομβοφλεβίτιδα.

Ωστόσο, υπάρχουν και κάποια μειονεκτήματα. Πιο συγκεκριμένα, την ανάγκη για συνεργασία του ασθενούς, το κόστος και κάποιες αλλεργικές αντιδράσεις που μπορεί να εμφανιστούν.